NGÀNH THÉP VIỆT NAM 2024: Kỳ vọng khởi sắc

10 tháng 1, 2024 - 15:01 pm

TRIỂN VỌNG NGÀNH THÉP 2024: Kỳ vọng khởi sắc từ Quý III/2024

Vượt qua những biến động không ngừng trên thị trường trong năm 2023, khi chúng ta chuyển giao sang năm 2024, các chuyên gia dự đoán rằng nhu cầu về thép sẽ có những dấu hiệu cải thiện đáng kể nhờ đến ảnh hưởng tích cực của các chính sách vĩ mô và động lực tích cực từ phía nền kinh tế.

Giá thép giảm về mức thấp nhất trong 3 năm qua
Trải qua năm 2022 đầy khó khăn, trong quý I/2023, ngành thép đã có những tín hiệu phục hồi khi giá thép liên tiếp điều chỉnh tăng 6 lần, kéo mức giá phổ biến lên gần 18 triệu đồng/tấn. Tuy nhiên, bước vào quý II/2023, giá thép xây dựng bắt đầu đảo chiều giảm liên tiếp. Chu kỳ giảm kéo dài tới tận đầu tháng 9/2023, giá thép thời điểm này xuống mức phổ biến còn hơn 14 triệu đồng/tấn, đây là mức giá thấp nhất trong vòng 3 năm qua.
Hiệp hội Thép Việt Nam (VSA) cho biết, nguyên nhân giá thép trong nước thời điểm này liên tục giảm là do nhu cầu tiêu thụ chậm, thị trường bất động sản (BĐS) ảm đạm, đầu tư công chưa thực sự khởi sắc. Ngoài ra, các doanh nghiệp thép trong nước còn phải cạnh tranh với thép giá rẻ của Trung Quốc khi nước này liên tục hạ giá thép xuất khẩu. Do đó, nhiều doanh nghiệp buộc phải điều chỉnh giảm giá liên tục để giải phóng lượng hàng tồn kho, nhất là giai đoạn mùa mưa – mùa thấp điểm về xây dựng, nên sức tiêu thụ thép càng giảm sút. Việc giá thép hạ một mặt giúp giảm bớt khó khăn cho người tiêu dùng, song lại phản ánh một thực tế khó khăn trong sản xuất và kinh doanh của các doanh nghiệp ngành thép.
Nhìn nhận từ góc độ sản xuất, sự tăng giá của thép khoảng thời gian này chủ yếu là do giá nguyên liệu đầu vào gồm than cốc và quặng sắt đang trong xu hướng tăng trở lại; bên cạnh đó, giá điện tăng khiến chi phí sản xuất của ngành thép phải tăng theo.
Nói cách khác, ngành thép năm 2023 dù bước vào giai đoạn phục hồi, nhưng động lực cho giá thép hầu như chỉ đến từ việc chi phí sản xuất tăng. Ngành BĐS và xây dựng dân dụng vẫn cho thấy nhu cầu yếu, trong khi các dự án hạ tầng đang triển khai chưa thúc đẩy nhu cầu thép một cách rõ rệt. Sự phục hồi của ngành thép có thể mang tính dài hạn hơn, khi các nút thắt của ngành BĐS cần nhiều thời gian hơn để tháo gỡ.
Tuy giá thép đang ở vùng giá thấp nhưng giới phân tích nhận định, giá thép có xu hướng ấm dần lên khi trong thời điểm cuối năm và đầu năm mới các doanh nghiệp thép liên tục tăng giá bán và sản lượng tiêu thụ cũng được cải thiện rõ rệt, các doanh nghiệp thép cũng bắt đầu chuyển lỗ thành lãi. Bên cạnh đó, với hàng loạt chính sách nhằm hỗ trợ cho thị trường BĐS đã được ban hành sẽ tác động tích cực đến thị trường BĐS, tạo cơ hội khôi phục nhu cầu tiêu thụ thép từ năm 2024.

Năm 2024 - Triển vọng phục hồi cho ngành thép
Luật Nhà ở (sửa đổi) và Luật Kinh doanh BĐS (sửa đổi) được Quốc hội thông qua cuối năm 2023, dù có hiệu lực từ ngày 01/01/2025, nhưng với những điểm mới, quy định mới có lợi cho người dân, những tác động được kỳ vọng sẽ đến sớm hơn tới thị trường BĐS và nhà ở.

Đáng chú ý, vừa qua Bộ Xây dựng đã đưa ra các đề xuất và giải pháp gỡ khó cho ngành VLXD nói chung và ngành thép nói riêng. Theo đó, Bộ Xây dựng đề nghị các Bộ, ngành, địa phương đẩy mạnh đầu tư công, xây dựng kết cấu hạ tầng giao thông, thủy lợi, đầu tư phát triển hạ tầng đô thị, nông thôn.
Bộ Xây dựng cũng tiếp tục có những động thái tích cực tập trung tháo gỡ khó khăn cho thị trường BĐS, nhà ở. Các thông báo phát đi đều nhấn mạnh, các doanh nghiệp trong ngành Xây dựng phải nâng cao năng lực cạnh tranh, đổi mới công nghệ, đa dạng hóa sản phẩm, tiết giảm cho phí sản xuất.

Điều này sẽ có tác động tích cực đến khả năng phục hồi và tăng trưởng ở một số ngành như thép, VLXD, cơ khí… Theo đó, trong năm 2024, giải ngân đầu tư công vẫn sẽ tiếp tục là một động lực quan trọng thúc đẩy tăng trưởng kinh tế Việt Nam trong thời gian tới, từ đó, góp phần quan trọng kích cầu và thúc đẩy sản xuất, kinh doanh trong nước.

Về tình hình kinh doanh, nhiều doanh nghiệp thép đã bắt đầu chuyển lỗ thành lãi từ quý III/2023 vừa qua, bức tranh phục hồi của ngành này đang dần sáng khi nhu cầu tiêu thụ được cải thiện và giá thép đã chấm dứt xu hướng giảm, chuyển sang xu hướng tăng. Số liệu từ VSA cho thấy, tính đến hết quý III/2023, sản lượng tiêu thụ thép của các doanh nghiệp thành viên đã ghi nhận mức cao nhất kể từ đầu năm, tăng 9,4% so với cùng kỳ năm 2022. Nhờ vào sự phục hồi của ngành thép, các doanh nghiệp như Hòa Phát đã báo lợi nhuận ròng quý III/2023 đạt khoảng 2.000 tỷ đồng, cải thiện đáng kể so với khoản lỗ 1.800 tỷ đồng cùng kỳ năm trước.

Nhìn vào cơ cấu tiêu thụ thép xây dựng có thể thấy:

Đầu tư công tạo ra nhu cầu đối với thép. Năm 2023, giải ngân đầu tư công chậm tiến độ khá nhiều. Kỳ vọng năm 2024, đầu tư công sẽ bứt phá bởi (1) giải ngân cho các dự án tồn đọng từ 2023 chuyển sang, và (2) gói kích thích kinh tế bổ sung của chính phủ. Tuy nhiên, chúng ta cũng cần lưu ý, tỷ trọng của thép trong đầu tư công là không nhiều, bởi vậy đóng góp chưa thực sự đáng kể.

Ngành BĐS nội địa dần phục hồi là bệ đỡ cho nhu cầu ngành vào 2024. Thị trường xây dựng BĐS đang dần được tháo gỡ khó khăn nhờ những chính sách sửa đổi. Số dự án đang triển khai cho thấy sự tăng trưởng rõ rệt tại miền Bắc và có sự phục hồi tại khu vực miền Nam. Điều này giúp cho nhu cầu tiêu thụ vật liệu xây dựng có thể hồi phục trong các quý tới. Điểm tiêu cực đến từ việc số dự án được cấp phép mới ngày càng suy giảm và ở mức rất thấp.

Đặc biệt, theo giới phân tích, với lĩnh vực BĐS, nguồn cung căn hộ phục hồi được đánh giá là một trong những yếu tố tác động tích cực đến nhu cầu tiêu thụ thép xây dựng nội địa. Theo Báo cáo của CBRE, nguồn cung tại TP.HCM trong quý III/2023 đạt hơn 3.600 căn hộ, hồi phục 187% cùng kỳ quý trước. Các chủ đầu tư lớn như Nam Long hay Vinhomes mở bán phân khúc bình dân và đạt tỷ lệ hấp thụ cao trên 65%.
“Sự thay đổi tích cực trong bức tranh kinh tế vĩ mô và dự kiến tăng trưởng kinh tế là những tín hiệu tốt tác động đến thị trường BĐS trong thời gian tới. Thị trường có thể đảo chiều từ quý III/2024 và khởi sắc từ quý II/2025, sau khi các Luật Nhà ở và Luật Kinh doanh bất động sản (sửa đổi) có hiệu lực và đi vào cuộc sống.”
Cũng theo CBRE, nguồn cung căn hộ dự kiến cải thiện kể từ năm 2024. Tại Hà Nội, nguồn cung căn hộ dự kiến tăng hơn 33% vào năm 2024, đạt mức 20.000 căn hộ và tại TP.HCM nguồn cung đạt khoảng 12.000 căn, tăng 31%. Thị trường kỳ vọng yếu tố tích cực từ giá bán và thị trường BĐS phục hồi sẽ thúc đẩy giá thép nội địa. Theo đó, giá thép xây dựng dự kiến phục hồi lên mức 15 triệu đồng/tấn vào năm 2024, tăng 8% so với năm 2023.

Sản lượng tiêu thụ thép dự báo có thể tăng 7% trong năm 2024

Dự báo về triển vọng ngành thép năm 2024, ông Đinh Quốc Thái, Tổng Thư ký VSA cho biết, lượng tiêu thụ thép sẽ tăng khoảng 7% lên 21,7 triệu tấn. Sản lượng có thể đạt gần 29 triệu tấn, tăng 7% so với năm 2023.
Cụ thể, nhu cầu thép kỳ vọng sẽ tăng mạnh trở lại khi đầu ra là thị trường BĐS hồi phục từ Quý III/2024. Các dữ liệu mới nhất của Bộ Xây dựng cho thấy, mặc dù giao dịch căn hộ, chung cư, đất nền trong quý III/2023 mới bằng khoảng 73% so với cùng kỳ nhưng đã tăng 24,7% so với quý II/2023. Bên cạnh đó, số lượng dự án xây dựng hoàn thành và đang xây dựng đều tăng lại so với cùng kỳ năm 2022.
Chúng tôi cho rằng, nhờ các chính sách hỗ trợ có thể phục hồi thị trường BĐS từ giữa năm 2024, nguồn cung căn hộ dự kiến tăng trưởng sẽ đẩy mạnh nhu cầu và tác động tích cực đến giá thép nội địa.
Nhìn chung, năm 2023, tại Việt Nam, ngành VLXD nói chung, ngành thép nói riêng đã phải trải qua những chu kỳ tăng giảm đầy biến động và thách thức do chịu tác động trực tiếp từ những nguyên nhân trên.
Mặc dù khó khăn còn ở phía trước, nhưng triển vọng lạc quan vẫn khá rõ với ngành thép khi danh sách các dự án mới sẽ triển khai trong năm 2024 đang ngày một nối dài thêm sau những động thái tích cực và hiệu quả của Chính phủ.

----